Tijdsurfen met Jasper Pijnenburg

Wie ben jij en wat doe je in het dagelijks leven?

Ik ben Jasper Pijnenburg (43 jaar). Ik ben docent biologie, geluk en biomimicry* en mentor van klas 1 op een middelbare school in Deurne.

*Biomimicry is leren door op een andere manier naar de natuur te kijken; op zo’n manier dat we er problemen mee op kunnen lossen die we als mensen hebben. Een voorbeeld: in Japan ontstond er steeds een enorme knal als er een trein onder een tunnel vandaan kwam. Ze hebben toen gekeken naar de snavel van een ijsvogel en daar de nieuwe vormgeving van de trein op gebaseerd. Dat bleek de oplossing.

Hoe ervaar jij het concept tijd? Wat is tijd voor jou?

Tijd “maakt” dingen logisch, met een begin en een eind. Tijd is ooit “ontstaan” om treinen op tijd te laten rijden maar ik kijk liever naar de natuur, bijvoorbeeld naar licht en donker en naar hoe bomen en planten daar op hun manier op reageren. Ik probeer zo ook wel eens te leven, op gevoel, maar dat lukt niet in het onderwijs, waar ik te maken heb met lesuren. Dan werkt tijd beperkend, maar het biedt ook duidelijkheid. Het is een beetje dubbel dus. 

Ik ben altijd te vroeg als ik ergens moet zijn. Dat heb ik meegekregen vanuit mijn opvoeding. Mijn eigen “klok” loopt dus eigenlijk iets voor. Ik ben nooit te laat (behalve als het overmacht is). Ik vergeet ook nooit iets. M’n afspraken zitten eigenlijk allemaal in mijn hoofd. Daar ben ik scherp op. Op school werk ik wel meer op basis van een agenda. 

Heb je voor je gevoel vaker tijd tekort of vaker tijd "over"? En hoe voel je je daarbij?

Ik ervaar een extreem tekort aan tijd. Het onderwijs is altijd in beweging en ik wil graag bijdragen/optimaliseren op de verschillende vlakken (vakinhoud, beleid, etc.) en daar heb ik simpelweg te weinig tijd voor. Ik werk vaak tot een uur of 22.00 door. Het voelt op zich niet als overwerken omdat ik het zo leuk vind en zoveel ideeën heb maar ik moet van mezelf soms wel stoppen, loslaten en/of keuzes maken. Want als het toch teveel wordt dan wordt het wel minder leuk. In vakantieperiodes ervaar ik het anders. Dan krijgt tijd voor mij een andere betekenis. De tijd lijkt dan langzamer te gaan, o.a. omdat je veel minder doet. Het is dan ook lekker om je eens lekker te vervelen en vanuit daar te bepalen wat je gaat doen.

Als je tijd "over" hebt wat doe je dan?

Sporten. Mijn hoofd leegmaken. Dat is tijd voor mezelf. Daar word ik rustig van. Even niks hoeven. En dat kan ook heel goed alleen. 

Wat versta je onder slim omgaan met je tijd? Wil je eigenlijk wel slim omgaan met jouw tijd?

Daar denk ik niet zo over na. Ik leef meer van dag tot dag. Ik geef 5 a 6 lessen per dag en daar ben ik mee bezig. Zo leef ik. En als ik tijd over heb dan duik ik in projecten als ik daar de zin en energie voor heb. M.a.w.: ik doe het meeste op basis van gevoel en in het nu. 

Hoe zie jij het concept tijd i.r.t. geluk?

Ik heb een mooi  boek  gelezen over een onderzoek bij ouderen naar wat zij zich beseffen voor ze sterven). E é n van de belangrijkste dingen ging om het belang van een leven zonder spijt. Dat hangt voor mij samen met meer leven in het nu en met nu genieten. Dat genieten lukt minder als we terugkijken en ook als we teveel bezig zijn met plannen. Eigenlijk gaat floreren voor mij nog boven geluk. Floreren betekent voor mij dat je ervoor blijft zorgen dat je leven betekenisvol is en dat je jezelf blijft ontwikkelen, in het nu. Beter gezegd: floreren betekent tot bloei komen. Ik heb het gevoel dat ik dan meer ervaar/beleef wat er echt gebeurt. Luisteren naar je gevoel in het nu vind ik belangrijk, en het daarmee aan de slag zijn, en niet maar door en door blijven gaan zonder te luisteren. 

Hoe zie jij het concept tijd i.r.t. efficiency en effectiviteit?

Voor mij gaat effectiviteit om doelgericht bezig zijn en efficiency om de hoeveelheid energie die je daarin pompt. Ik ben vrij snel afgeleid. Dat zit in m’n karakter en daarbij heb ik een hoog energielevel. Ik kan niet zo goed lang bezig zijn met maar 1 taak. Ik zou efficiënter kunnen werken maar ik doe liever 10 dingen tegelijk (zonder het allemaal af te maken) dan 1 ding van A tot en met Z . Dat is misschien minder efficiënt maar voor mij wel effectief. Ik heb die 10 dingen dan namelijk wel heel doelbewust uitgekozen en het ermee bezig zijn geeft me sowieso veel inzichten. Ik kan dan ook zaken met elkaar verbinden. Voor mij moeten dingen wel duidelijk zijn (waarom ik ze doe) en ik wil er plezier aan beleven.  

Hoe belangrijk zijn efficiency en effectiviteit voor jou i.r.t. geluk?

Ik ben van menig dat gelukkige mensen doelen stellen. Als mentor laat ik mijn leerlingen ook doelen stellen, voor een trimester bijvoorbeeld. Doelen geven inzichten. En als ze doelen hebben dan kunnen ze daar naar toe werken en dan kunnen ze op een gegeven moment dingen afvinken. Dat geeft voldoening. En, ontwikkelen zelf draagt ook bij aan geluk/floreren.

Welk effect had de "Corona-situatie" op jou qua tijdsbeleving?

Gelukkig werkte ik niet steeds vanuit huis. In sommige periodes deed ik dat wel. Dan ging alles online. Ik werd daar niet blij van. Voor mij is lesgeven contact met leerlingen hebben. Je hebt ook minder echt bereik als alles online gaat. Het kostte me energie en het was/is minder effectief en efficiënt en zorgt niet voor geluk. Maar wat ook kwam kijken bij thuiswerken was meer vrijheid en flexibiliteit. Dat vind ik wel goed! Ik hoop dat we dat een beetje mee kunnen blijven nemen nu we niet meer per se thuis hoeven werken.

Is tijd de baas over ons?

De tijd bepaalt veel. Dus ja, eigenlijk wel. Doordeweeks speelt dat meer dan in het weekend, zeker in de “Corona-weekenden” waarin we minder met “sociale verplichtingen” en sport te maken hadden. Dan was/is er meer rust. Voor wat mijn werk betreft heb ik altijd te maken met lesuren en ja, dan is tijd de baas. Baas is overigens wel een wat negatief woord. Tijd geeft ook duidelijkheid en volgorde en dat is ook fijn. Maar ja, tijd bepaalt veel!

Denk je dat tijd op elke leeftijd even belangrijk is?

Ik denk wat dat betreft meer in levensfase dan in leeftijd. Ik denk dat er per levensfase een ander tijdsbesef is. Ik ben me nu bijvoorbeeld veel meer bewust van tijd dan in mijn puberteit. Toen werd je veel meer geleefd. Ik merk ook aan kinderen dat ze nog niet zo goed weten hoe tijd werkt. Tijd geeft wel duidelijkheid en dat is altijd belangrijk. Daardoor kun je ook afspraken maken. Maar het tijdsbesef/de betekenis van tijd is anders. Als je 80 bent bijvoorbeeld, dan komt “het einde” ineens wel heel dichtbij. Dat besef van “eindigheid” heb ik nu al wel eens. Op een gegeven moment is je tijd “op”; dus durf te leven!

Tot slot: denk je dat we ooit in de tijd kunnen reizen?

Ik denk van niet. Ik ben niet zo technisch aangelegd. Hoe zou dat dan mogelijk kunnen zijn? Ik zou het ook niet willen. Het gaat voor mij vooral om het nu!